Je bent hier : Welkom / Uitstelgedrag: waarom je blijft wachten tot morgen
Mieke gooit een papieren vliegtuigje terwijl naast haar de woorden ‘vandaag’ en ‘morgen’ staan — symbool voor uitstelgedrag en de strijd tussen willen en doen.

Uitstelgedrag: waarom je blijft wachten tot morgen

Persoonlijke groei

Auteur: Mieke Loor

Dat verslag naar je stagebegeleider, dat gesprek met je mentor dat je al weken uitstelt. De laptop staat open, je thee is koud, en je tuurt naar maffe TikTok-filmpjes. Je moet er telkens om lachen, maar ondertussen gebeurt er gewoon helemaal niets. Je kijkt op de klok… en denkt: “fuck, ik moet nu echt gaan slapen.” Je voelt de druk oplopen.
 
En toch komt er niks uit je handen. Je kijkt naar dat lege scherm en denkt: “gast, hoe moeilijk kan het zijn?” Maar er gebeurt gewoon niks. Je maakt afspraken met jezelf, nog vijf minuten kijken en dan écht aan de slag. En het resultaat? Er gebeurt helemaal niets. Daarna is er alleen dat bekende gevoel van spanning in je buik, een hoofd dat op ploffen staat, en het idee dat je jezelf niet vooruit kunt branden. En terwijl je weet dat je jezelf in de weg zit, weet je ook: alleen jij kunt er iets aan veranderen.
 
Ik ben Mieke, en in mijn praktijk Jouw Eigen Veerkracht in Valkenswaard begeleid ik mensen die vastlopen in hun hoofd, hun lijf of hun leven. Met werkvormen als hypnotherapie, Voice Dialogue, innerlijk kindwerk en systemisch werk kijken we samen naar wat er onder dat uitstellen schuilgaat: de angst, de druk, het stemmetje dat zegt dat je beter niets kunt doen dan iets fout. Want uitstelgedrag is geen luiheid. Het is iets wat ooit is ontstaan uit oude overtuigingen. Alleen mag je het nu los gaan laten.

In deze blog ontdek je;
  1. Wat is uitstelgedrag eigenlijk?
  2. Waarom je blijft uitstellen, ook al wil je vooruit
  3. Wat kun je zelf al doen met uitstelgedrag
  4. Hoe helpt therapie bij uitstelgedrag?
  5. Wat therapie niet kan doen bij uitstelgedrag
  6. Twee therapievormen die kunnen helpen bij uitstelgedrag
  7. Hoe ik werk met uitstelgedrag
  8. Wat je misschien nog niet wist over mij
  9. Meestgestelde vragen over uitstelgedrag
  10. Zet nu die volgende stap, zonder uitstel

Soms wil je écht iets doen, maar het lukt gewoon niet. Je hoofd zegt ja, je lijf zegt nee. En ondertussen groeit dat knagende gevoel van falen. In deze blog lees je waarom uitstelgedrag veel dieper zit dan luiheid, wat er onder die blokkade schuilgaat, en hoe je stap voor stap weer in beweging kunt komen, zonder jezelf te pushen, maar juist door te luisteren.

Zet hier die stap op weg naar Jouw Eigen Veerkracht

“Uitstellen heeft vaak niets met luiheid te maken”

Wat is uitstelgedrag eigenlijk?

Uitstelgedrag is niet gewoon “niks doen”. Het is het uitstellen van iets waarvan je wéét dat het belangrijk is, terwijl je er tegelijk onrustig van wordt dat je het laat liggen. Het is dat rare tussengebied waarin je hoofd zegt dat je in actie moet komen, maar je lichaam lekker blijft zitten. Waarschijnlijk is je startknop defect. En hoe harder je op die startknop duwt, hoe minder er lijkt te gebeuren.
 
Vaak voelt het alsof je lui bent of geen discipline hebt. Misschien hoor je dat ook wel eens van je omgeving of van je ouders. Maar dat is te makkelijk. Uitstelgedrag is meestal geen gebrek aan wilskracht, maar een reactie van binnenuit. Je systeem geeft allerlei foutmeldingen:
– Perfectionisme
– Afleiding
– Niet weten waar of hoe je moet beginnen
– Angst om te falen
 
In mijn praktijk hoor ik regelmatig dat vooral jongeren en jongvolwassenen hiermee worstelen. Bijna iedereen die uitstelt, probeert eigenlijk iets te vermijden wat ongemakkelijk voelt: spanning, kritiek, falen of afwijzing. Je schuift de taak voor je uit, maar wat je eigenlijk uitstelt, is het gevoel dat erbij hoort. En precies daar begint het verhaal achter uitstelgedrag zich te ontvouwen.

Waarom perfectionisme zorgt voor uitstelgedrag

Je hoort het jezelf zeggen: als ik het doe, moet het goed zijn. Dat is perfectionisme in z’n meest vermoeiende vorm. Je wilt iets goed doen, maar je legt de lat zó hoog dat je er niet eens meer overheen durft te kijken. Dus stel je uit. Want zolang je nog niet begonnen bent, kun je ook niet falen.
 
Het speelt zich vaak af in kleine, onzichtbare momenten. Je opent je laptop, klikt op Word… leeg scherm. Even denken, je weet ongeveer wat je wil schrijven, maar die eerste pagina, die moet perfect zijn. Afijn, twee uur later is het Word-documentje nog maagdelijk wit als een pasgestreken tafellaken. En ondertussen fluistert je stemmetje niet meer, maar schreeuwt het: Kom op, beginnen, je moet nog meer doen! En aan het eind van de dag vraag je je af waarom je zo moe bent, terwijl je eigenlijk niets gedaan hebt.
 
Perfectionisme lijkt een streven naar beter, maar het is vooral een manier om kritiek voor te zijn. Zolang je zelf de strengste bent, kan niemand je nog raken. Maar de prijs is hoog: vermoeidheid, twijfel, en het gevoel dat je nooit genoeg bent. Intussen vraag je je af waar dat perfectionisme is begonnen, want vroeger had je er helemaal geen last van.

Waarom je blijft uitstellen, ook al wil je vooruit

Soms lijkt uitstelgedrag iets van nu, iets dat je gewoon moet aanpakken of afleren. Maar wat er echt onder zit, is vaak veel ouder. Het zijn overtuigingen en gevoelens die je ooit hebt aangeleerd. De angst om te falen. De drang om alles goed te doen. De neiging om te wachten tot je zeker weet dat niemand teleurgesteld raakt. Het zijn automatische reacties die ooit handig leken, maar nu vooral spanning geven.

De invloed van de seizoenen op uitstelgedrag

Soms ligt de oorzaak niet eens in jou, maar om je heen. In de winter lijkt alles lastiger: de dagen zijn kort, het licht is schaars, je energie zakt weg. In de lente komt er juist druk bij, ineens moet je van alles. En in de zomer, als iedereen buiten leeft en alles licht lijkt, schuif je de dingen vooruit met de gedachte: dat komt na de vakantie wel. De seizoenen hebben meer invloed dan we vaak denken. Ze bewegen mee met ons ritme, en soms ook tegen ons in.

De relatie tussen ADHD, stress en uitstelgedrag

Bij sommige mensen speelt er nog iets extra’s mee: een brein dat net wat anders werkt. Mensen met ADHD of ADD herkennen vaak dat starten en afmaken van taken lastig is. Het schakelen kost energie, en taken voelen al snel té groot. Uitstellen wordt dan een manier om niet nog meer prikkels toe te laten. Ook stress kan dat versterken, als je systeem al overbelast is, voelt elke nieuwe taak als de druppel.

Wat helpt, is het zien van de context. Je uitstelgedrag zegt niets over je waarde als mens. Het laat zien dat je systeem onder druk staat, of moeite heeft met focussen. Zodra je dat begrijpt, kun je milder worden voor jezelf, en onderzoeken wat jou wel helpt om in beweging te komen.

Onderzoek RIVM over stress en uitstelgedrag

Uit cijfers van het RIVM blijkt dat bijna één op de drie jongvolwassenen last heeft van aanhoudende stress en prestatiedruk. Die spanning uit zich vaak in vermijding of uitstelgedrag. Niet omdat ze niet willen, maar omdat hun systeem continu “aan” staat. Veel jongeren grijpen dan naar hun telefoon om “even tot rust te komen”, maar juist dat zorgt ervoor dat de druk alleen maar verder oploopt.
 
Als je dat beseft, kun je milder worden voor jezelf. Niet alles wat stokt, is een kwestie van zwakte of luiheid. Soms zegt je systeem gewoon: even niet. En dat mag. Want als je daarnaar durft te luisteren, ontdek je misschien dat er ruimte is voor iets nieuws. Misschien is het tijd om niet harder je best te doen, maar zachter te kijken naar wat er echt speelt, in jou, en om je heen.
 
Lees hier het onderzoek van het RIVM over stress en uitstelgedrag.

Wat kun je zelf al doen met uitstelgedrag

Als je merkt dat uitstelgedrag je leven echt beïnvloedt, dat het je studie, werk of nachtrust raakt, is het verstandig om eerst met je huisarts te praten. Soms spelen stress, somberheid of concentratieproblemen mee, en dan is het goed om dat samen te onderzoeken.
 
Maar los daarvan kun je ook zelf iets kleins doen. En dat kleine begint vaak niet met meer doen, maar juist met even stilstaan. Een paar minuten niets. Geen telefoon, geen lijstjes, geen schuldgevoel. Gewoon even ademhalen en voelen waar je bent. Niet om productiever te worden, maar om contact te maken met jezelf.
 
Of zeg eerlijk tegen iemand dat je vastloopt. Dat is vaak spannender dan het klinkt. Je hoeft niet meteen alles uit te leggen, één zin is genoeg: “Ik kom er even niet doorheen.” Soms is dat al een begin. Niet omdat het je probleem oplost, maar omdat je stopt met het verbergen ervan.
 
Verandering begint klein en voelt zelden perfect. Je zult jezelf nog betrappen op oude patronen, dat hoort erbij. Maar ergens tussen die pogingen door ontstaat iets anders. Iets zachters. Het besef dat je het niet alleen hoeft te doen. En dat kleine beetje eerlijkheid, naar jezelf of een ander, kan zomaar het moment zijn waarop het weer een beetje lichter wordt.

Infographic over uitstelgedrag

“Samen onderzoeken we waar jouw uitstelgedrag vandaan komt en hoe jij weer in beweging kunt komen”

“Niet nog meer tips, maar echt voelen”

Hoe helpt therapie bij uitstelgedrag?

In mijn praktijk zie ik vaak jongvolwassenen (maar ook volwassenen) die jarenlang dachten dat ze het zelf wel moesten kunnen. Ze hebben alles geprobeerd: structuur, lijstjes, motivatievideo’s, nog één cursus timemanagement. En telkens datzelfde gevoel: het lukt even, maar daarna zakt het weg. Dan komt de stress terug, dat schuldgevoel, en het besef dat er iets anders nodig is dan weer zo’n Instagram-tipje.
 
Therapie is niet nog een reeks ellenlange gesprekken of goedbedoelde quotes van een scheurkalender, maar een plek waar je voelt wat eronder schuilgaat. Het besef waar de stress vandaan komt, welke overtuigingen eraan ten grondslag liggen en waarom jezelf motiveren niet lukt. Eindelijk even niet alles alleen hoeven dragen. In een gesprek hoeft niets gefixt te worden.
 
Therapie is geen handleiding om beter te functioneren, maar een plek waar je gewoon mag zijn wie je bent. Waar de druk van moeten even wegvalt en ruimte ontstaat om te voelen wat er echt speelt. Soms is dat gesprek precies wat je nodig had, zonder dat je het wist.

“Geen toverstaf, wel echt contact”

Wat therapie niet kan doen bij uitstelgedrag

Therapie is geen wondermiddel. Het is geen resetknop die alles ineens oplost. Het vraagt tijd, moed en inzet. Soms voelt het alsof het juist even moeilijker wordt, omdat je eindelijk stilstaat bij wat je jarenlang hebt weggestopt. En dat is precies waar de verandering begint, niet in het overslaan van pijn, maar in het durven aankijken ervan.
 
Ik kan niets wegnemen wat jij nog niet durft te voelen. Dat is misschien niet wat je hoopt te horen, maar het is wel de waarheid. Wat ik wel kan doen, is naast je gaan zitten op het moment dat je het wel wilt aangaan. Samen kijken we naar wat er speelt, zonder oordeel, zonder haast. En dat is vaak precies wat nodig is om te kunnen ademen in plaats van te blijven vechten.
 
Therapie is geen toverstokje. Het verandert niet wie je bent, maar helpt je herinneren dat er onder al die druk en angst iets van jou overblijft dat intact is. En misschien is dat juist waarom het werkt, omdat het echt is.

“Het is niet gek om hulp te vragen”

Twee therapievormen die kunnen helpen bij uitstelgedrag

Ik kijk altijd op basis van ons gesprek en intuïtie welke therapievormen het beste aansluiten bij wat er speelt. Soms vraagt het om rust en verstilling, soms om beweging en stem geven aan dat wat lang stil was. Hieronder geef ik twee voorbeelden van therapievormen die vaak passen bij het thema uitstelgedrag.

Hypnotherapie – voorbij het denken

In hypnotherapie zak je even onder de ruis van het hoofd. Je hoeft niets te forceren of te bedenken; beelden, herinneringen of gevoelens dienen zich vanzelf aan. Alsof je een deur opent naar iets dat al die tijd heeft gewacht tot jij durfde te kijken. Er ontstaat ruimte, niet omdat iets “opgelost” is, maar omdat je voelt dat het niet meer weggestopt hoeft te worden.

Voice Dialogue – in gesprek met jezelf

Bij Voice Dialogue ontmoet je de verschillende delen in jezelf: de uitsteller, de perfectionist, de harde werker, maar ook dat stille stuk dat gewoon rust wil. Door die delen een stem te geven, ontstaat begrip. Niet elk deel hoeft weg, ze willen vooral gehoord worden. Vaak voel je dan ineens zachtheid in plaats van strijd.
Dit zijn zomaar voorbeelden van werkvormen die kunnen helpen.
 
Wat het beste past, ontdek je pas als we samen kijken naar jouw verhaal.

Hoe ik werk met uitstelgedrag

In mijn praktijk werk ik niet volgens een vast stappenplan, maar vanuit wat jij op dat moment nodig hebt. Ieder gesprek begint met luisteren — echt luisteren — naar wat er onder jouw woorden leeft. Vaak zie ik dat het niet alleen gaat over plannen of motivatie, maar over iets diepers: oude overtuigingen, spanning in je lijf, of delen van jezelf die ooit zijn weggestopt om te kunnen overleven.
 
Ik gebruik daarbij verschillende werkvormen die elkaar aanvullen: hypnotherapie om tot rust te komen onder de ruis van het denken, Voice Dialogue om de verschillende delen in jezelf te leren kennen, innerlijk kindwerk om te helen wat ooit pijn deed, en systemisch werk om te zien hoe oude familiepatronen nog steeds invloed hebben. Alles gebeurt in jouw tempo, met ruimte voor stilte, humor en eerlijkheid.
 
Er is niet één juiste weg. Soms is het een klein gesprek, soms een groot inzicht. Wat telt, is dat je stap voor stap weer contact maakt met jezelf. Want uiteindelijk gaat het niet om de methode, maar om wie je durft te worden als je jezelf weer toelaat.

Lees hier meer over mijn manier van werken.

Wat je misschien nog niet wist over mij

Uitstelgedrag was mijn middlename. Vooral door de perfectionist in mezelf die destijds zo groot aanwezig was. Mijn taak moest meteen van A tot Z perfect zijn. En als dat niet lukte, fluisterde dat stemmetje in mij dat ik faalde en er dus beter niet aan kon beginnen.
 
Inmiddels heb ik geleerd om naar dat deel in mezelf te luisteren, het te bedanken en tóch de eerste stap te zetten. Die stap is niet altijd perfect. Maar juist door stap voor stap verder te gaan, soms met piepkleine stapjes, ontdekte ik dat ik er toch wel kom. Het resultaat ontvouwt zich onderweg, en vaak mooier dan ik vooraf had gedacht.
 
Wat mij daarbij helpt, is het maken van een planning vol tussenstapjes. Na ieder behaald stapje kan ik een succesmomentje vieren. Dat geeft niet alleen vreugde, maar ook kracht. En juist dát maakt dat ik nu niet meer verlamd raak door perfectionisme, maar vertrouwen heb in de weg die ik ga.

Lees ook mijn persoonlijke reis: van pijn naar passie

Meestgestelde vragen over uitstelgedrag

Iedereen stelt dingen weleens uit, maar als het steeds terugkomt, gaat het dieper dan “geen zin hebben”. Dit zijn de vragen die ik het vaakst hoor in mijn praktijk, en de eerlijke antwoorden die vaak al wat lucht geven.

Waarom blijf ik alles uitstellen?

Omdat uitstellen meestal niet over luiheid gaat, maar over angst. Angst om te falen, om kritiek te krijgen, of om niet goed genoeg te zijn. Je brein kiest dan voor veiligheid in plaats van actie.

Wat zegt mijn uitstelgedrag over mij?

Dat je systeem op overbelasting draait. Vaak betekent het dat je hoofd te vol is of dat er oude overtuigingen meespelen. Het zegt niets over je karakter, alleen dat je te lang in overlevingsstand hebt gestaan.

Hoe kan ik stoppen met uitstellen?

Niet door harder te duwen, maar door zachter te kijken. Begin met iets kleins, één haalbare stap. Door te voelen wat je tegenhoudt in plaats van te vechten, kom je juist in beweging.

Heeft uitstelgedrag iets te maken met perfectionisme?

Ja. Als je bang bent om fouten te maken, stel je liever uit dan dat je het risico loopt om te falen. Perfectionisme lijkt controle te geven, maar het zorgt er vaak juist voor dat je niet durft te beginnen.

Kan stress of ADHD zorgen voor meer uitstelgedrag?

Zeker. Als je brein al overprikkeld is, voelt elke taak als een extra berg. Uitstellen is dan geen keuze, maar een manier om even te ontsnappen aan te veel druk.

Wanneer wordt uitstelgedrag een probleem?

Als het je dagelijks leven beïnvloedt, als je studievertraging oploopt, slecht slaapt of continu spanning voelt. Dat is het moment om hulp te zoeken; niet omdat je faalt, maar omdat je al te lang alleen probeert vol te houden.

Wat kan therapie doen bij uitstelgedrag?

Therapie helpt je niet om productiever te worden, maar om te begrijpen wat er onder dat gedrag leeft. Angst, schaamte, vermoeidheid, het mag er allemaal zijn. Als je dat durft toe te laten, ontstaat vanzelf weer beweging.

Hoe weet ik of therapie iets voor mij is?

Als je merkt dat praten met vrienden niet genoeg is en je blijft vastlopen, is dat al een teken. Soms is één gesprek genoeg om te voelen dat er iets in gang komt wat je zelf niet meer kon bereiken.

“Heb je hulp nodig voor het vinden van je eigen veerkracht?“

Zet nu die volgende stap, zonder uitstel

Soms heb je het helemaal gehad met jezelf. Je had beloofd vandaag écht iets te doen, maar het is alweer avond. Je voelt je leeg, chagrijnig, en ergens ook boos, vooral op jezelf. Je weet dat het niet helpt, maar je blijft scrollen, eten, uitstellen. En dan dat stemmetje: “Gast, kom op nou, gas erop!”
 
Je bent moe van dat eeuwige gevecht in je hoofd. Van proberen, falen, opnieuw beginnen. Van het gevoel dat iedereen om je heen het voor elkaar heeft, behalve jij. Maar er is niets mis met je. Echt niet. Uitstelgedrag is geen karakterfout, het is een manier waarop je systeem zegt: ik trek dit even niet. En er is een weg uit dat patroon, als je leert luisteren in plaats van vechten.
 
Ik ben Mieke, en in mijn praktijk Jouw Eigen Veerkracht in Valkenswaard begeleid ik mensen die vastlopen in hun hoofd, hun lijf of hun leven. Met werkvormen als hypnotherapie, Voice Dialogue, innerlijk kindwerk en systemisch werk help ik je ontdekken wat er écht onder dat uitstelgedrag leeft. Niet om harder te presteren, maar om te voelen wat er in jou gezien wil worden. Wanneer je begrijpt waarom je uitstelt, kun je eindelijk stoppen met jezelf veroordelen en beginnen met jezelf begrijpen.
 
Het vraagt moed om naar binnen te kijken, maar je hoeft het niet alleen te doen. Soms is één gesprek al genoeg om te merken dat er lucht vrijkomt. Wacht niet langer en neem vandaag nog contact met mij op voor die eerste stap, en ontdek hoe jij weer gaat geloven in Jouw Eigen Veerkracht.
 
Liefs, Mieke

Zet hier die volgende stap naar Jouw Eigen Veerkracht

📍 Praktijk Jouw Eigen Veerkracht vind je in Valkenswaard, op slechts 15 minuten van Eindhoven. Goed bereikbaar met de auto en het OV.

Bekijk locatie op Google Maps

Wat ik je nog mee wil geven over uitstelgedrag

  • Uitstelgedrag ontstaat vaak uit angst, niet uit luiheid.
  • Het geeft aan dat je systeem overbelast is en kan duiden op overlevingsstand.
  • Je kunt stoppen met uitstellen door kleine stappen te nemen en te voelen wat je weerhoudt.
  • Perfectionisme kan uitstelgedrag versterken door de angst om fouten te maken.
  • Therapie helpt je begrijpen wat onder uitstelgedrag ligt, zodat je weer in beweging komt.

Lees hier mijn recente blogs

Scroll naar boven